ཏང་གི་མི་རིགས་ཆོས་ལུགས་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་སྐོར་གླེང་བ། (ཁག་བཞི་བ། )

ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་ཆོས་ལུགས་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་པའི་གཞི་རྩའི་སྲིད་ཇུས་ལ་གཙོ་བོ་གཤམ་གྱི་འདི་དག་འདུས་ཏེ།

1．ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་སྲིད་ཇུས།

（1）ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་སྲོལ་དེ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གཤམ་གྱི་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ངེས་ཤེས་འདི་དག་གི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་བཙུགས་པ་རེད།དང་པོ།ཆོས་ལུགས་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་སྤྱིར་བཏང་དང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་སྣང་ཚུལ་ཞིག་ཡིན་ལ།དེར་དེའི་བྱུང་འཕེལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྱུང་གཞི་དང་གོ་རྟོགས་ཀྱི་འབྱུང་གཞི་ཡོད་པ་དང་།དེར་མིའི་འདོད་བློ་དང་བསྟུན་ནས་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱི་རོལ་ཆོས་ཉིད་ཡོད་པས།ཏང་གི་ཆོས་ལུགས་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབ་བྱེད་ན་ངེས་པར་དུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཕྱིའི་འཕེལ་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་བརྩི་སྲུང་བྱེད་དགོས་པ་ལས།སྲིད་འཛིན་གྱི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་དེར་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པ་དང་ཐ་ན་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་འདོད་པ་ནི་སྟོང་བསམ་ཡིན།གཉིས་པ།ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་དང་ཀྲུང་གོ་སྲིད་གཞུང་གི་གཞི་རྩའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་བློ་གཅིག་སེམས་གཅིག་གིས་མི་དམངས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ལ།མི་མང་ཆེ་ཤོས་བསམ་རྒྱུ་དང་མི་མང་ཆེ་ཤོས་ལ་མཐུན་སྒྲིལ་བྱེད་རྒྱུ།མི་མང་ཆེ་ཤོས་ལ་བརྟེན་རྒྱུ་བཅས་ཡིན།ང་ཚོའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ཆེའི་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཁེ་དབང་མངོན་འགྱུར་དང་དེ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཆེད་ཡིན་ལ།དེའི་ནང་དུ་རང་གི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་རང་དབང་གདམ་གསེས་དབང་ཆ་ཡང་འདུ་བ་ཡིན།སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་དབང་ཆར་བརྩི་བཀུར་བྱས་ན།ད་གཟོད་རྒྱ་ཆེའི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀྱི་བརྩོན་སེམས་བསྐྱེད་ཐུབ་པ་དང་།ད་གཟོད་ཆོས་ལ་དད་པ་དང་མི་དད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་གཞི་རྩའི་ཁེ་ཕན་གཅིག་ཡིན་པའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་མཐུན་སྒྲིལ་བྱས་ཏེ།འདོད་བློ་དང་སྟོབས་ཤུགས་དེ་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་།སྔར་ལས་སྐྱིད་པའི་འཚོ་བ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པའི་ཐུན་མོང་གི་དམིགས་འབེན་སྟེང་གཅིག་བསྡུ་བྱེད་ཐུབ།གསུམ་པ།གུང་ཁྲན་ཏང་མི་དང་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་མོས་བྱེད་མཁན་བར་གྱི་ཁྱད་པར་ནི།འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གཞི་ལ་བཅངས་པའི་ལྟ་སྟངས་དང་དམིགས་འབེན་སྙེག་པའི་ཐབས་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པ་ལས།དམིགས་འབེན་ནི་མ་གཞི་ནས་གཅིག་མཚུངས་དང་ཡང་ན་ཕལ་ཆེར་གཅིག་མཚུངས་ཡིན།ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱས་ན།ད་གཟོད་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ནང་དོན་བཟང་པོ་སྔོག་འདོན་དང་ལེགས་སྒྲིག་བྱས་ཏེ།དེར་དངོས་ཡོད་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ནུས་པ་བཟང་པོ་འདོན་དུ་འཇུག་ཐུབ།བཞི་བ།ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་གནད་དོན་ནི་བསམ་བློའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་གནད་དོན་ཡིན་ལ།བསམ་བློའི་རང་བཞིན་གྱི་གནད་དོན་ཚང་མར་བསླབ་བྱ་སློབ་གསོ་གཏོང་དགོས་པ་ལས།བཙན་གྱིས་བཀའ་འབབ་མི་རུང་བ་དང་།དྲང་ཕྱོགས་ནས་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་དགོས་པ་ལས་ཚོད་འཛིན་བཀག་འགོག་བྱེད་མི་རུང་ལ།དམངས་གཙོའི་བྱེད་ཐབས་སྤྱོད་དགོས་པ་ལས།བཙན་ཤུགས་བཀོལ་མི་རུང་ཞིང་།སྒེར་གཅོད་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་དེ་ལས་སྤྱོད་མི་ཉན།དེ་མིན་ཚེ་མཇུག་འབྲས་ངན་པ་འབྱུང་ངེས།ལྔ་བ།ཆོས་དད་མང་ཚོགས་དང་ཆོས་ལ་མི་དད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་དད་མོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་འདྲ་གལ་ཆེན་མིན་ལ།ཁོ་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་ཐད་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཁེ་ཕན་གཅིག་གྱུར་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ད་གཟོད་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ།གལ་ཏེ་ཐལ་དྲག་པའི་སྒོ་ནས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དང་ཆོས་ལ་མི་དད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་དད་མོས་ཐད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ།དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དང་ཆོས་ལ་མི་དད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་ཆབ་སྲིད་ཐད་ཀྱི་གཅིག་གྱུར་སྣང་མེད་དུ་བཞག་ཅིང་།ཏང་གི་སྤྱིའི་ལས་འགན་ནི་མང་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཁེ་ཕན་གྱི་ཚབ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་བརྗེད་ཚེ།དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དང་ཆོས་ལ་མི་དད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་བར་ཐག་ཇེ་རིང་ལ་འགྲོ་བ་མ་ཟད།ཆོས་ལུགས་ཐལ་སྐྱོད་ཀྱི་ཚབས་ཇེ་ཆེར་བཏང་ནས།སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཚབས་ཆེ་བའི་མཇུག་འབྲས་ངན་པ་བཟོ་ངེས།དྲུག་པ།ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་ནི་འཛམ་གླིང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ནང་དོན་གལ་ཆེན་ཡིན།མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་འཛམ་གླིང་འགྲོ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་སྒྲོག་གཏམ།དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་རིག་གནས་དབང་ཆའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས།སྤྱི་དམངས་དབང་ཆ་དང་ཆབ་སྲིད་དབང་ཆའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས་སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡིག་ཆ་དང་སྤྱི་ཆིངས་ཚང་མའི་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་དང་ཡང་ན་དད་མོས་རང་དབང་གི་ཐད་ནས་ཀུན་གྱིས་ཁས་ལེན་པའི་རྩ་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད།དཔེར་ན་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་གདམ་གསེས་དང་རྒྱུན་འཁྱོངས།བཅོས་སྒྱུར་བྱེད་པ་དང་འོས་འཚམ་གྱི་རྣམ་པས་དད་མོས་ཀྱི་རང་དབང་མཚོན་པར་བྱེད་པ་དང་།མི་ཚང་མར་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་རང་དབང་ཡོད་པས།བཙན་ཤུགས་དང་གཉའ་གནོན་ཅི་ཡང་མི་མྱོང་ཞིང་།རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འོས་འགན་གཞིར་བཟུང་ནས།བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་བྱེད་པ་དང་འོས་འཚམ་གྱི་བྱེད་ཐབས་སྤྱད་དེ་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་རང་དབང་ལ་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་དང་།ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་དབང་ཆ་ལག་བསྟར་བྱེད་སྐབས་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏན་ཁེལ་དང་མི་འགལ་ཞིང་།སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་པའི་ཁེ་ཕན་དང་མི་གཞན་པའི་གཞི་རྩའི་དབང་ཆར་གནོད་མི་སྐྱེལ་བ་སོགས་འདུ།

(2)ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ནང་དོན།དང་པོ།ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པ་དང་མི་དད་པ་ནི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཏན་ཁེལ་བྱས་པའི་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་དབང་ཆ་ཞིག་ཡིན།ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་སོ་དྲུག་པའི་ནང་དུ།ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་དམངས་ལ་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་རང་དབང་ཡོད་ཅེས་གཏན་ཁེལ་བྱས་ཡོད།གཉིས་པ།ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་ནི་སྤྱི་དམངས་རེ་རེར་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པའི་རང་དབང་ཡོད་པ་དང་།ཆོས་ལུགས་ལ་མི་དད་པའི་རང་དབང་ཡང་ཡོད་ལ།ཆོས་ལུགས་འདི་ལ་དད་པའི་རང་དབང་ཡོད་པ་དང་།ཆོས་ལུགས་གན་ལ་དད་པའི་རང་དབང་ཡང་ཡོད་ཅིང་།ཆོས་ལུགས་གཅིག་གི་ནང་ནས་གྲུབ་མཐའ་འདི་ལ་དད་པའི་རང་དབང་ཡོད་པ་དང་།གྲུབ་མཐའ་གན་ལ་དད་པའི་རང་དབང་ཡོད་ལ།སྔོན་ཆད་ཆོས་ལུགས་ལ་མི་དད་ན་ད་ལྟ་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པའི་རང་དབང་ཡོད་པ་དང་།སྔོན་ཆད་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་ན་ད་ལྟ་ཆོས་ལུགས་ལ་མི་དད་པའི་དབང་ཆ་ཡང་ཡོད་པའི་དོན་ཡིན།མདོར་ན་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ་དེར་མི་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པའི་རང་དབང་དང་ཆོས་ལུགས་ལ་མི་དད་པའི་རང་དབང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཡོད།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ་ཡིན།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པ།མི་སྒེར་གང་རུང་གིས་བཙན་གྱིས་སྤྱི་དམངས་ཚོར་ཆོས་ལ་དད་པ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའམ་ཡང་ན་དད་པ་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པ་སོགས་བྱས་མི་ཆོགཆོས་དད་མང་ཚོགས་དང་ཆོས་ལུགས་ལ་མི་དད་པའི་མང་ཚོགས་བར་དང་།ཆོས་ལུགས་མི་གཅིག་པ་དང་གྲུབ་མཐའ་མི་གཅིག་པར་དད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་མཐུན་སྒྲིལ་བྱེད་དགོས།མང་ཚོགས་མང་ཆེ་ཤོས་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པ་མི་བྱེད་པའི་ས་ཆ་སྟེ།དཔེར་ན་རྒྱ་རིགས་གཙོ་ཡིན་པའི་འདུས་སྡོད་ས་ཁུལ་ནས་ཆོས་དད་མང་ཚོགས་ཉུང་ཤོས་ཀྱི་དབང་ཆ་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པར་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་ལ།མང་ཚོགས་མང་ཆེ་ཤོས་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པ་བྱེད་པའི་ས་ཆ་ནས།ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པ་མི་བྱེད་པའི་མང་ཚོགས་ཉུང་ཤོས་ཀྱི་དབང་ཆ་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པར་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས།གསུམ་པ།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཆོས་དང་སྲིད་སོ་སོར་འབྱེད་པ་དང་།ཆོས་ལུགས་དང་སློབ་གསོ་སོ་སོར་འབྱེད་པའི་རྩ་དོན་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་ཡིན།སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་དབང་ནི་ཆོས་ལུགས་ག་གེ་མོ་ཞིག་སྤེལ་བར་བཀོལ་མི་རུང་ལ།ཆོས་ལུགས་ག་གེ་མོ་ཞིག་བཀག་འགོག་བྱེད་པར་དེ་བས་ཀྱང་བཀོལ་མི་རུང་།རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་དང་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་ཡིན་ཕྱིན།ང་ཚོས་སྲིད་འཛིན་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་མི་ཉན་ལ།སྲིད་འཛིན་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་གོང་འཕེལ་དུ་ཡང་གཏོང་མི་ཉན།ཆོས་དང་སྲིད་སོ་སོར་འབྱེད་པའི་རྩ་དོན་ལྟར་ན།ཆོས་ལུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁྲིམས་འཛིན་དང་སློབ་གསོ།གཉེན་སྒྲིགའཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེ་སོགས་སྲིད་གཞུང་གི་དོན་དག་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱས་མི་ཆོག་པ་དང་།རྩ་བའི་རྩ་དོན་བཞི་དྲིལ་སྒྲོག་བྱེད་པར་ངོ་རྒོལ་བྱས་མི་ཆོག་ལ།མེད་པར་བཏང་ཟིན་པའི་ཆོས་ལུགས་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་དམིགས་བསལ་དབང་ཆ་དང་གཉའ་གནོན་བཤུ་གཞོག་གི་ལམ་ལུགས་སླར་གསོ་བྱས་མི་ཆོགཆོས་ལུགས་ཀྱིས་རྒྱལ་དམངས་སློབ་གསོ་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱས་མི་ཆོག་པ་དང་།མི་སུས་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་བཀོལ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་གསོའི་ལམ་ལུགས་ལ་གནོད་པ་བཟོ་བའི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་མི་རུང་།སློབ་གྲྭ་དཀྱུས་མས་སློབ་མར་ཆོས་ལུགས་དྲིལ་སྒྲོག་བྱས་ཏེ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སློབ་གསོ་གཏོང་མི་རུང་ལ།སློབ་གྲྭས་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་མཚམས་བཞག་སྟེ་ཐུན་མོང་གིས་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་སྤེལ་མི་རུང་བ་དང་།བཙན་གྱིས་སློབ་མར་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང་བཙན་གྱིས་ཁོ་ཚོ་རབ་ཏུ་བྱུང་དུ་འཇུག་མི་རུང་ཞིང་།ཐབས་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་སློབ་གྲྭ་ནས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སློབ་ཁྲིད་བྱས་མི་ཆོག་པ་དང་།ཆོས་ལུགས་བཀོལ་ནས་སློབ་གྲྭའི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་སློབ་ཁྲིད་སྒྲིག་ལམ་ལ་གཏོར་བརླག་བྱས་མི་ཆོག་ལ།ཐབས་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་སློབ་མར་མར་ལེ་རིང་ལུགས་དང་མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་དགོངས་པའི་སློབ་གསོ་གཏོང་བ་དང་ཚན་རིག་རིག་གནས་ཀྱི་སློབ་གསོ་གཏོང་བར་གནོད་པ་དང་བཀག་འགོག་བྱས་མི་ཆོག

(3)ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གིས་དབང་ཆ་དང་འོས་འགན་གཅིག་གྱུར་བྱས་ཡོད།རང་རྒྱལ་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་དབང་ཆ་དང་འོས་འགན་ནི་ཁ་འབྲལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས།སྤྱི་དམངས་སུ་ཡིན་རུང་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཏན་ཁེལ་བྱས་པའི་དབང་ཆ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དང་མཉམ་དུ།རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་འོས་འགན་བརྩི་སྲུང་བྱེད་དགོས་ཞེས་གཏན་ཁེལ་བྱས་ཡོད་པར་བརྟེན།སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་དབང་ཆ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དང་མཉམ་དུ།ངེས་པར་དུ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཏན་ཁེལ་བྱས་པའི་འོས་འགན་ཕྲག་ཏུ་ལེན་དགོས།མི་སུས་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་བཀོལ་ནས་ཏང་གི་མགོ་ཁྲིད་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཏེ།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཅིག་གྱུར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བརྟན་འཇགས།མི་རིགས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ་བཅས་ལ་གནོད་བསྐྱལ་མི་ཆོག་པ་དང་།སྤྱི་ཚོགས་དང་ཐུན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་ལ་གནོད་བསྐྱལ་མི་ཆོག་ཅིང་།སྤྱི་དམངས་གཞན་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་དབང་ཆར་གནོད་བསྐྱལ་མི་ཆོག

(4)ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི།ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་སྤྱི་དམངས་སྒེར་གྱི་རང་དབང་གདམ་གསེས་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་གནད་དོན་ཡིན།ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་སྲིད་ཇུས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱས་ཏེ།ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐམས་ཅད་ཐག་གཅོད་པའི་རྩ་བའི་རྐང་འཛིན་ས་དང་མཇུག་སྒྲིལ་ས་ནི།དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དང་ཆོས་ལ་མི་དད་པའི་མང་ཚོགས་ཡོངས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ།ཁོ་ཚོའི་འདོད་བློ་དང་སྟོབས་ཤུགས་དེ་དེང་རབས་ཅན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་ཐུན་མོང་གི་དམིགས་འབེན་སྟེངགཅིག་སྡུད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད།རྐང་འཛུགས་ས་དང་མཇུག་སྒྲིལ་ས་དེ་དང་བྲལ་ཚེ།དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དང་ཆོས་ལ་མི་དད་པའི་མང་ཚོགས་བར་གྱི་འགལ་བ་ཇེ་ཆེར་སོང་ནས།ཏང་དང་སྲིད་གཞུང་དང་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་བར་གྱི་འབྲེལ་བར་གཏོར་བརླག་བྱེད་པ་དང་།ལྷག་པར་དུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ལ་མཚོན་ན།གལ་ཏེ་ང་ཚོས་དེའི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ལ་དོ་སྣང་དང་བརྩི་བཀུར་མ་བྱས་ན།ང་ཚོ་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་མང་ཚོགས་བར་གྱི་འབྲེལ་བར་གནོད་པ་བཟོ་བ་དང་།མི་རིགས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཅིག་གྱུར་ལ་གནོད་པ་བཟོ་ངེས་པས།ང་ཚོས་དད་ལྡན་པ་དང་ཆོས་ལ་མི་དད་མཁན།ཆོས་འདི་ལ་དད་མཁན་དང་ཆོས་གན་ལ་དད་མཁན་གྱི་མི་ཚང་མར་མཐུན་སྒྲིལ་བྱས་ཏེ།ཚང་མར་འཆམ་མཐུན་མཉམ་གནས་དང་ཕན་ཚུན་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱས་ནས།འདོད་བློ་དང་སྟོབས་ཤུགས་དེ་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལས་དོན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་སྟེང་གཅིག་སྡུད་བྱེད་དགོས།འདི་དང་འགལ་བའི་གཏམ་སྤྱོད་ཚང་མ་ནོར་འཁྲུལ་ཡིན་པས།ཏང་དང་མི་དམངས་ཀྱིས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ངེས།

2.རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ་ཡིན།

ཁྲིམས་ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཁྲིམས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་ནི།རང་རྒྱལ་གྱི་གཞི་རྩའི་ཐབས་ཇུས་ཡིན།ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་དེ་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ལམ་དུ་དྲངས་ཏེ།ཆོས་ལུགས་དེ་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་གཞི་ཁྱོན་ནང་བྱ་འགུལ་བྱེད་དུ་འཇུག་རྒྱུ་ནི།ཁྲིམས་ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བའི་དགོས་ངེས་ཀྱི་རེ་བ་ཡིན་ལ།ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ལ་ཡང་མཐུན།

(1)རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ་ནི་ཁྲིམས་ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བའི་ནང་དོན་ཞིག་ཡིན།ཁྲིམས་ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བ་ནི་རྒྱ་ཆེའི་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཏང་གི་མགོ་ཁྲིད་འོགརྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏན་ཁེལ་ལྟར།ཐབས་ལམ་དང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བརྒྱུད་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་དག་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ་དང་།དཔལ་འབྱོར་དང་རིག་གནས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ།སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ་བཅས་བྱས་ཏེ།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་ཁྲིམས་ལྟར་སྒྲུབ་པར་ཁག་ཐེག་བྱེད་པ་དང་།རིམ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཅན་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཅན་མངོན་འགྱུར་བྱས་ཏེ།ལམ་ལུགས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་དེ་རིགས་མགོ་ཁྲིད་པའི་འགྱུར་ལྡོག་དང་བསྟུན་ནས་འགྱུར་ལྡོག་འབྱུང་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་།མགོ་ཁྲིད་པའི་ལྟ་ཚུལ་དང་འདོད་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་དང་བསྟུན་ནས་འགྱུར་ལྡོག་འབྱུང་དུ་མི་འཇུག་པར་ཟེར།སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ཁྱབ་ཁོངས་སོ་སོ་ནས་ཁྲིམས་ལུགས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་གཙིགས་འཛིན་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ་ཁྲིམས་ལྟར་དོ་དམ་བྱེད་དགོས་པ་དང་།ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཁྲིམས་ལྟར་དོ་དམ་བྱེད་དགོས།ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱས་ན།ཏང་གི་ཆོས་ལུགས་སྲིད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་ཁག་ཐེག་བྱས་པ་ཡིན།(2)ཆོས་ལུགས་ནི་མི་སྒེར་གྱི་དད་མོས་དང་བྱ་འགུལ་ཡིན་པ་མ་ཟད།ད་དུང་སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་བྱ་འགུལ་ཡང་ཡིན་པས།ངེས་པར་དུ་དེར་ཁྲིམས་ལྟར་དོ་དམ་བྱེད་དགོས།མི་ཞིག་གི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་དང་ཆོས་ལུགས་བྱ་སྤྱོད་དེ་མི་གཞན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་ན་རང་དབང་ཆེན་པོ་ཡོད་མོད།ཡིན་ནའང་མི་གཞན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཚེ།དེའི་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་བྱ་འགུལ་གྱི་ཁག་ཅིག་ཡིན་པ་དང་།དེར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཚོད་འཛིན་ངེས་ཅན་ཐེབས་པས།དོ་དམ་གྱི་གནད་དོན་བྱུང་བ་རེད།གནའ་ནས་ད་བར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་མི་འདྲ་བ་དང་།ཆོས་ལུགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཟིན་པའི་གོ་གནས་དང་ནུས་པ་ཡང་མི་འདྲ་བས།ཆོས་ལུགས་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ནང་ཁུལ་དོ་དམ་བྱེད་ཚུལ་དང་།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་སྲིད་འཛིན་དོ་དམ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་དང་ནང་དོན།རྣམ་པ།བྱེད་ཐབས་བཅས་ཀྱང་མི་འདྲ།ཡིན་ནའང་ཆོས་ལུགས་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ནང་ཁུལ་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ་དང་།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་སྲིད་འཛིན་དོ་དམ་བྱེད་པ་དེ་ནི་གཅིག་འདྲ་ཡིན།

(3)ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ་ཡང་རང་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་འབྲེལ་ཡོད་འོས་འགན་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་དགོས་ངེས་ཀྱི་རེ་བ་ཡིན།ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ནང་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ཡོད་པ་དང་།རྒྱལ་སྤྱིའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན།འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོ་དང་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ནམ་ཡིན་ཡང་ཆོས་ལུགས་གནད་དོན་ལ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་།རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས་གལ་ཆེན་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་གནད་དོན་ཐད་ལ་གཏན་ཁེལ་གསལ་བོ་བྱས་ཡོད།འབྲེལ་ཡོད་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས་དང་ཡང་ན་སྒྲོག་གཏམ་གྱིས་ཆོས་ལུགས་གནད་དོན་ལ་འདི་འདྲའི་གཏན་ཁེལ་གསལ་བོ་བྱས་ཡོད་དེ།ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་ཁེལ་ལ་འགལ་མི་ཆོག་པ་དང་།སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་དང་སྒྲིག་ལམ།འཕྲོད་བསྟེན་དང་ཡང་ན་ཀུན་སྤྱོད།ཡང་ན་མི་གཞན་གྱི་རྩ་བའི་ཁེ་ཕན་དང་རང་དབང་བཅས་ལ་གནོད་བསྐྱལ་མི་ཆོག་མི་རིགས་དང་རིགས་རྒྱུད།ཡང་ན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤ་འཁོན་བཅས་འུར་སྒྲོག་བྱས་ཏེ་ངན་སྐུལ་དང་མཐོང་ཆུང་བྱེད་པ་དང་།དགྲ་རུ་འཛིན་པ་དང་ཡང་ན་བཙན་ཤུགས་བཀོལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཚང་མ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བཀག་འགོག་བྱེད་པ་ཡིན།བྱིས་པའི་ཆོས་ལུགས་སློབ་གསོ་དང་ཀུན་སྤྱོད་སློབ་གསོ་ནི་ཕ་མ་དང་ཁྲིམས་མཐུན་ལྟ་སྲུང་པའི་འདོད་བློར་བསྟུན་དགོས་པ་མ་ཟད།བྱིས་པའི་ཁེ་ཕན་དང་ཆེས་མཐུན་པ་དེ་ཚད་གཞི་རུ་འཛིན་དགོས།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཁྲིམས་འཛུགས་བརྒྱུད་དེ་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་རང་དབང་ལ་འགན་སྲུང་བྱས་ནས།ཆོས་ལུགས་དང་ཡང་ན་དད་མོས་ལས་བྱུང་བའི་བཟོད་སྒོམ་མི་བྱེད་པ་དང་མཐོང་ཆུང་བྱེད་པའི་སྣང་ཚུལ་བསྒྱུར་དགོས།རང་རྒྱལ་ནི་ཆོས་ལུགས་གནད་དོན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས་དང་ཡང་ན་སྒྲོག་གཏམ་བཀོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་པས།མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་གྲོས་འཆམ་བྱུང་བའི་འབྲེལ་ཡོད་སྒྲོག་གཏམ་གཞན་པ་ཚང་མས་རང་རྒྱལ་ལ་ཚོད་འཛིན་ངེས་ཅན་བྱེད་པ་ཡིན།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ་ནི་རང་རྒྱལ་གྱིས་འབྲེལ་ཡོད་སྤྱི་ཆིངས་ཀྱིས་གཏན་ཁེལ་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འོས་འགན་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་དགོས་ངེས་ཀྱི་རེ་བ་ཡིན།

(4)རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྲིམས་སྲོལ་འཛུགས་སྐྲུན་ཡུན་རིང་པོར་འཕེལ་རྒྱས་སུ་སོང་ཡོད་ལ།ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་ཡོངས་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྲོལ་ཡིག་གསར་བ་ཡང་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་ཁྱབ་སྒྲོག་དང་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོད།ཆོས་ལུགས་ཐད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛུགས་ལ་སྔར་ལས་གཙིགས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་དང་།དེ་ལས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་ནི་ཁྲིམས་འཛིན་ནན་མོ་བྱས་ཏེ།ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་གི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་ཁྲིམས་འཛིན་དང་སྲིད་འཛིན་གྱི་འགན་སྲུང་དང་ལྟ་རྟོག་བྱེད་དགོས།

(5)ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པའི་དམིགས་ཡུལ་ནི།རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་ལ་སྔར་ལས་བཟང་པོའི་སྒོ་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན།དེས་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ་མཚོན་པ་དང་མཉམ་དུ།ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་ཆད་པ་གཅོད་པ་ཡང་མཚོན་ལ།ལྷག་པར་དུ་ཆོས་ལུགས་བཀོལ་ནས་ནག་ཉེས་བཟོ་བར་ཁྲིམས་ཆད་ནན་མོ་གཅོད་པ་དང་།ཆོས་ལུགས་བཀོལ་ནས་མི་རིགས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ་དང་མེས་རྒྱལ་གྱི་གཅིག་གྱུར་ལ་གཏོར་བརླག་བྱེད་པར་ཆད་པ་ནན་མོ་གཅོད་པ་མཚོན།།