རིགས་རྒྱུད་འཚར་ལོངས་ཡོང་བའི་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་ཤེས་བྱ།

 མི་རབས་རྗེས་མ་བདེ་ཐང་ངང་འཚར་ལོངས་ཡོང་བར་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་རིག་གནས་སོགས་གོང་དུ་སྤེལ་བའི་རྩ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་ལ། དེ་ནི་བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་ནས་རྒས་པ་བཅུད་ལེན་གྱི་བར་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་གི་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གི་སྔོན་ནས་མཐོང་ཆེན་བྱེད་པའི་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་བར་སྐབས་སུ་ཉམས་རྒུད་དུ་གྱུར་ཏེ་ད་ལྟ་མཐོང་བརྒྱུད་ཀྱི་ལག་ལེན་ཤིན་ཏུ་དཀོན། ལྷག་པར་དུ་རོང་འབྲོག་དམངས་ཁྲོད་དུ་དེའི་སྐོར་ཤེས་མཁན་ཧ་ཅང་ཉུང། གནས་ཚུལ་དེར་དམིགས་ནས་ང་ཚོས་སྨན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་དར་རྒྱས་ཀྱིས་བྲིས་པའི་བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་སྐོར་གྱི་ལག་ལེན་འགའ་ཞེས་པ་དེ་གཤམ་དུ་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་བྱེད་པར་བྱ།
 གཅིག   བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ལེགས་པར་མ་བསླབ་ན། བྱིས་པ་དེ་ཉིད་བློ་བརྟུལ་ཞིང་གཟུགས་བྱད་མི་ལེགས་པ། ནད་མང་པ། ཚེ་ཐུང་བ། རང་བཞིན་ནམ་གཤིས་རྒྱུད་ངན་པས་ཕ་མ་སོགས་ཀྱི་ངག་ལ་མི་ཉན་པ། ཨུ་ཚུགས་ཆེ་བ། ཐ་ན་ཞ་ལོང་འོན་ལྐུགས་སོགས་དབང་པོ་མི་ཚང་བར་འགྱུར་བ་དང་། བྱིས་ནད་ཕལ་ཆེར་ཀྱང་ཕ་མས་བྱིས་པར་ཉེར་སྤྱོད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་མ་བསླབ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན།
 གཉིས།  བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་ནི་སྨན་པ་ཁོ་ནའི་བྱ་བ་མིན་པར་ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་གི་ལས་དོན་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས།
 གསུམ།  ཐོག་མར་བྱིས་པ་སྐྱེས་ཚེ་དེ་ཉིད་གན་རྐྱལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། ལྟེ་ཐག་གིས་ལུས་སྟོད་དཀྲིས་པ། ངུ་སྐད་མཐོ་བ། སྤྱི་བོ་རིང་ལ་མགོ་སྲབ་པ། མཚོག་མ་ཆུང་བ། དཔྲལ་དབྱེས་ཆེ་བ། སྣ་གཟིངས་དང་སྐྲ་མཚམས་མཐོ་བ། ཤ་གཙང་ཞིང་རྣ་བ་བརྒྱང་བ། ནུ་མ་དྲག་ཏུ་འཇིབ་པ། འདར་ཞིང་དངངས་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ན་གསོ་སླ་ཞིང་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟགས་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་ཚེ་བྱིས་པ་བདེ་ཐང་མིན་པའི་རྟགས་ཡིན། 
 བཞི།  བྱིས་པའི་ལྟེ་ཐག་གཅོད་ཚེ་སོར་བཞིའི་ཡས་མས་མཚམས་ནས་བལ་སྐུད་ཀྱིས་བསྡམས་ནས་གཅོད་དགོས། ལྟེ་ཁྲག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ས་ལ་ཐིགས་མི་རུང་ལ། གལ་སྲིད་ལྟེ་ཁྲག་ཉུང་ཙམ་ཟགས་ཐོན་བྱུང་ནའང་དེ་ཉིད་བྱིས་པའི་ཁ་ལ་བསྐུས་ན་ཕྱིས་སུ་ཁ་ནད་ལང་མི་སྲིད་ཅིང་། དེ་ལྟར་མ་བྱས་ཚེ་བྱིས་པའི་ལྟེ་བ་སྐམ་ནས་ཁ་ལང་སྲིད་ལ། དེ་ཚེ་གླ་རྩིའི་ཆུར་སྦྱར་ཏེ་བྱིན་ན་ཁ་ནད་ལ་ཕན་ཐོགས། 
 ལྔ། སྤོས་ཆུ་དྲོ་འཇམ་འོ་མར་བསྲེས་ཏེ་བྱིས་པའི་ལུས་གཙང་མར་བཀྲུས་ཏེ་ལྕེ་ལྟེང་དུ་ཁོག་ཞོ་ཞེས་པའི་དྲེག་པ་དེ་སང་རས་དཀར་གཙང་གིས་ཕྱིས་ནས་གླ་རྩིའི་ཆུ་ལྡུད་དགོས། 
 དྲུག  བྱིས་པ་སྐྱེས་པའི་ཐོག་མའི་ཉིན་གཉིས་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་ཨ་མར་ད་དུང་ནུ་མ་མི་འབྱུང་བའི་དུས་དེར་མར་
གསར་བ་བཙག་བཅད་བྱས་ཏེ་སྦྲང་རྩི་བྱི་ཚེར་སྦྱར་བ་ཉིན་རེར་ལན་གསུམ་ལ་བླུད་དེ་ཆུ་བསྐོལ་དྲོ་འཇམ་ཡང་ཡང་བླུད་ན་མངལ་ཆུ་འཇུ་བར་བྱེད་ཟེར། མར་རྗེན་པ་བྱིན་ན་མ་ཞུ་བའི་ནད་སྐྱེད་པས་མར་བཙག་བཅད་ཡིན་དགོས།
 བདུན། ཨ་མས་ནུ་མ་ལྡུད་དུས་ཐོག་མར་སྤྲི་དཀར་ནུར་པོ་དེ་བཞོས་ནས་འོ་མ་དངོས་ཐོན་ཚེ་དེ་ཉིད་ཉུང་ཙམ་ནས་རིམ་གྱིས་མང་བར་བསྣུན་དགོས།
 བརྒྱད། ཨ་མ་ལ་འོ་མ་མེད་ན་རིགས་གཙང་ནད་མེད་ཀྱི་ནུ་ཞོ་བསྣུན་པའམ་ཕྱུགས་ཀྱི་འོ་མ་བསྐོལ་བ་དྲོ་འཇམ་རན་པ་བསྣུན་ཆོག 
 དགུ  བྱིས་པ་ཟླ་གྲངས་མ་ལོངས་པར་སྔ་བསྣུར་གྱི་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ཚ་ཐབ་སོགས་ནས་ལུས་དྲོ་པོར་བྱེད་དགོས་པ་དང་། གནས་དབེན་པ་དང་གཙང་མ་ཡིན་ས་ནས་འགྲུལ་བ་སོགས་ལ་འཛེམ་དགོས་ཤིང་། ཟླ་གྲངས་མ་ཚང་བར་སྦྲང་ཆུ་བསྐོལ་ནས་ལྡུད་པ་ལས་ནུ་ཞོ་ལྡུད་མི་ཉན། 
 བཅུ། ལྟེ་ཐག་བཅད་ཤུལ་དུ་རྒྱམ་ཚའམ་རུ་རྟ་མར་དང་སྦྱར་བ་ཡང་ཡང་བྱུགས། 
 བཅུ་གཅིག བྱིས་པའི་སྐྱེས་གཟའ་སྐྱེས་སྐར་ཟླ་ཚེས་ཡི་གེར་བཏབ་ནས་གཟའ་སྐར་རམ་ཉེ་དུའི་མིང་ལས་དྲང་པ་སོགས་སྙན་ཞིང་ཤིས་པའི་མིང་འདོགས་ལ། སྲི་ཅན་ཡིན་ན་ཟླ་བ་རེ་རེ་བྱས་ནས་སྲི་ཐར་གྱི་མིང་བརྗེ་དགོས། 
 བཅུ་གཉིས། བོད་ཀྱི་སྨན་གཞུང་ནས་ཚེ་མདངས་བསྐྱེད་པའི་སྨན་སྦྱིན་པ་ལ། བྱིས་པ་སྐྱེས་ནས་ཉིན་གཉིས་པ་ནས་རྒས་སྲ་བར་དུག་ཕྲལ་གྱི་གསེར་དང་།    ཕོ་རྩལ་ཆེ་བར་སྟག་གི་སྡེར་མོ། བློ་རྣོ་བ་ལ་གྷི་ཝཾ་ཤུ་དག་མ་ནུ། གཟི་མདངས་ཆེ་བར་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་གཞོབ། གཉན་རིམས་འགོག་པར་གླ་རྩི། ལུས་སྟོབས་རྒྱས་པར་དབང་ལག་བཅས་ཀ་ར་བུ་རམ་ལ་སྦྱར་ནས་ནངས་མ་རེ་རེ་བཞིན་བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནས་གསུམ་བར་ལྡུད་དགོས། 
 བཅུ་གསུམ།    ཤེས་རབ་འཕེལ་བའི་སྨན་སྦྱིན་ནི།   སྐྱེས་མ་ཐག་ལྕེ་སྟེང་དུ་གུར་ཀུམ་གྱིས་ཡིག་པར།    དེ་ནས། ཨ་རུ། ཤིང་ཀུན། ཚ་བ་གསུམ། ཤུ་དག་དཀར་པོ། མ་ནུ།   ཤུག་ཚེར། ལྕེ་མྱང་ཚྭ།   རྟག་ངུ་། གུར་ཀུམ་བཅས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་ར་དཀར་མོའི་འོ་མ་མར་གསར་བ་བཅས་བསྐོལ་ནས་ཞག་བདུན་རེའི་མཚམས་ནས་ལན་རེར་བསྟེན་ཚེ་བློ་གྲོས་འཕེལ་ཞིང་ངག་ཚིག་སྙན་ལ་དྲན་པ་གསལ་བ་དང་།ནངས་རེ་བཞིན་བདུད་རྩི་སྨན་དང་ལོ་གྱོན་མ་ཆུར་སྦྱང་བ་དབང་པོ་ལྔ་ལ་བསྐུས་ན་རིམས་ནད་འགོག་ཟེར།  
 བཅུ་བཞི། སྤྱོད་ལམ་གྱི་སྤང་བླང་ནི། མགོ་བོའི་སྐྱེ་དབྱིབས་ལེགས་ཆེད་སྲན་རིལ་བླུགས་པའི་ཁུག་མ་སོགས་ཀྱི་སྔས་བདེ་འཇམ་བཅོས་པ། བྱིས་པ་བད་ཀན་གྱི་མི་ཡིན་པས་རྒྱུན་པར་གོས་དྲོ་འཇམ་བསྐོན་ནས་གྲང་དུ་མི་འཇུག་པ། ཉིན་ཁ་ཤས་ནས་ཆུ་གཙང་དྲོ་འཇམ་གྱིས་ལུས་ཕུང་ཐེངས་རེ་བཀྲུ་བ། རྒྱུན་དུ་གཙང་སྦྲ་ལ་འབད་པ། བཟའ་བཏུང་གྲང་མོ་དང་རྗེན་ཟས་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཟ་མི་ཉན། ཉི་ཟེར་དང་གློག་སྒྲོན་སོགས་འོད་ཆེ་བའི་དངོས་པོ་མིག་ལ་ཕོག་ན་མིག་ཡོན་པོར་འགྱུར་བའམ་གཟི་མིག་ཏུ་འགྲོ། ལུས་གྲང་དུ་བཅུག་ན་རྣ་བ་འགག་པ་དང་མཚོག་མ་གྲང་དུ་བཅུག་ན་སྣབས་མང་། དྲི་ཆུ་སོགས་རླན་ནང་ནས་བསྙལ་ན་གཅོང་ནད་སྐྱེད། རྐང་མཐིལ་དང་མཚོག་མར་མེ་བཙའ་དང་ཉི་མར་ལྡེ་དྲགས་ན་མིག་མི་གསལ། གཡོན་པོར་བསྙལ་ན་ལུས་རྒུད་པོར་འགྲོ། འུར་ཟིང་དང་སྔངས་སྐྲག་སྐྱེས་སར་བསྙལ་ན་སྙིང་ནད་འབྱུང་། གསུར་དུད་དང་ཐལ་རླུང་ལྡང་ས་ནས་བསྙལ་ན་གློ་ནད་འབྱུང་ངེས།
 བཅོ་ལྔ། བྱིས་པ་སྐྱེས་ནས་ཟླ་བ་བརྒྱད་ཙམ་ནས་སྦྲང་རྩི་དང་། ཨ་བྱག སྐྱུ་རུ་བཅས་པའི་སྡེ་གུ་སོ་རྙིལ་ལ་བྱུགས་ན་སོ་མྱུར་དུ་སྐྱེ། རྣ་བ་དབུག་པར་འདོད་ན་ཟླ་བ་བརྒྱད་འགོར་བའི་མཚམས་དེར་དབུག་ན་བཟང་ཟེར།
 བཅུ་དྲུག བྱིས་པ་ལོ་གཅིག་ལོན་ཡང་འགྲོ་མི་ཐུབ་ན། སྟག་རུས་དང་འབྲུག་རུས་ཁུ་བར་རྡོ་སྦྱོར་བཅུ་བཞི་བཏབ་པའི་ཐང་ལྡུད་དགོས། 
 བཅུ་བདུན། བྱིས་པ་ལོ་གཅིག་འཁོར་ནས་སྐྲ་ཡང་ཡང་བྲེག་ན་སྐྲ་སྐྱེས་པ་མགྱོགས། བྱིས་པའི་སྐྲ་ལ་འབྲི་མོག་མར་དང་སྦྱར་བ་བྱུགས་ན་སྐྲ་ནག་ལ་རིང་བར་འོང་།
 བཅོ་བརྒྱད། བྱིས་པ་རྣམས་ནམ་རྒྱུན་ཀ་ར་སྣ་ཚོགས་ཟ་བར་དགའ། འོན་ཀྱང་དེས་ནི་བད་ཀན་དང་སྲིན་ནད་སྐྱེད་པས་ཉུང་ཙམ་ལས་མ་བྱིན་ན་ལེགས། ལྷག་པར་དུ་དགོང་མོ་ཉལ་ཁ་དང་ནངས་སྔ་མོར་ཀ་ར་མ་ཟོས་ན་བཟང་། རྒྱུ་མཚན་ནི་དགོང་མོ་ཟོས་ན་སོ་སྲིན་དང་བེ་སྣབས་འཕེལ་བའི་རྐྱེན་བྱེད་ལ། ནངས་སྔ་མོར་ཟོས་ན་བློ་གྲོས་དང་ཤེས་རབ་ལ་ཤིན་ཏུ་གནོད།།
 བཅུ་དགུ།  བྱིས་པ་ལོ་འཁོར་ནས་སྐྱེས་སྐར་ལ་བཀྲ་ཤིས་དུས་སྟོན་བྱེད་པ་དང་བསྟུད་མར་ལོ་གསུམ་དང་ལྔ། བདུན་སོགས་ཅི་རིགས་ལ་བུ་ཆུང་དགའ་བའི་སྐྱེས་སྟོན་བྱེད་དགོས་སོ། །